By Leon Watson Michael Wilkinson, political correspondent Danny Boyle
Ο Jeremy Corbyn ζήτησε συγγνώμη εκ μέρους του κόμματος των Εργατικών για την απόφαση του Τόνι Μπλερ να πάει στον πόλεμο στο Ιράκ, λέγοντας ότι ήταν «κηλίδα» στο κόμμα και στη χώρα, αφού ο πρώην πρωθυπουργός επέμεινε ότι στάθηκε από τις πράξεις του.
Οι παρατηρήσεις του αρχηγού του Εργατικού Κόμματος ήρθαν μετά από μια συνάντηση με τις οικογένειες μερικών από τα θύματα της σύγκρουσης του 2003 και της κατοχής που ακολούθησε μετά την αποκάλυψη της έκθεσης Chilcot των 2,6 εκατομμυρίων λέξεων στην πιο αμφιλεγόμενη στρατιωτική δέσμευση του Ηνωμένου Βασιλείου από το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου πολέμου.
Ο Μπλερ σε συνέντευξη Τύπου που διήρκεσε περίπου δύο ώρες εξέφρασε τη «θλίψη, τη λύπη και τη συγνώμη» για τις «αποτυχίες» στο Ιράκ, αλλά επέμεινε ότι έμεινε δίπλα στις πράξεις του - και θα έπαιρνε και πάλι την ίδια απόφαση
Ο Μπλερ δήλωσε ότι εκφράζει "περισσότερη λύπη, θλίψη και απολογία από ότι μπορείτε ποτέ να γνωρίζετε ή να πιστεύετε".
Αλλά ο αντιπολεμικός κ. Corbyn χρησιμοποίησε την ομιλία του για να προχωρήσει ένα βήμα παραπέρα, καθώς ζήτησε συγγνώμη από το λαό του Ιράκ, τις οικογένειες στρατιωτών που σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν και το βρετανικό κοινό.
Σε μια ομιλία στο Λονδίνο, δήλωσε: "Η απόφαση να πάμε στον πόλεμο στο Ιράκ ήταν ένας λεκές στο κόμμα μας και στη χώρα μας, αλλά τώρα έχουμε την ευκαιρία να συνεργαστούμε για να οικοδομήσουμε πιο εποικοδομητικές και αμοιβαία επωφελείς σχέσεις με τον υπόλοιπο κόσμο που βασίζεται στη συνεργασία, την ειρήνη και τη διεθνή δικαιοσύνη ».
Ο Μπλερ είπε νωρίτερα ότι πίστευε σθεναρά ότι είχε κάνει το "σωστό" και ότι ο κόσμος ήταν ένας "καλύτερος τόπος" χωρίς τον Σαντάμ Χουσεΐν, προσθέτοντας ότι η απόφαση να απομακρυνθεί ο δικτάτορας ήταν η "σκληρότερη, πιο σημαντική και πιο αγωνιώδης" στα 10 χρόνια της υπηρεσίας του.
Και επέμεινε ότι θα έπαιρνε και πάλι την ίδια απόφαση αν είχε τις ίδιες πληροφορίες.
"Αν ήμουν πίσω στον ίδιο τόπο, με τις ίδιες πληροφορίες θα έκανα την ίδια απόφαση επειδή προφανώς αυτή ήταν η απόφαση που πιστεύω ότι ήταν σωστή", είπε. "Το μόνο που λέω σήμερα, επειδή προφανώς κάποιες από τις υπηρεσίες αποδείχθηκαν λανθασμένες, είναι ότι ο σχεδιασμός δεν έγινε σωστά, πρέπει να αποδεχτώ αυτές τις κριτικές, δέχομαι την ευθύνη".
Η πολυαναμενόμενη επίσημη έκθεση σχετικά με τη συμμετοχή της Βρετανίας στον πόλεμο του Ιράκ προκάλεσε μια σφοδρή ετυμηγορία σχετικά με την αιτιολόγηση, τον προγραμματισμό και τη διεξαγωγή μιας στρατιωτικής παρέμβασης των κυβερνητικών υπουργών, η οποία «κατέληξε σε λάθος κατεύθυνση, με συνέπειες μέχρι σήμερα».
Ο Μπλερ παρουσίασε την υπόθεση για τον πόλεμο το 2003 με «μια βεβαιότητα που δεν δικαιολογείται» με βάση την «νοθεία» υπηρεσιών για τα υποτιθέμενα όπλα μαζικής καταστροφής (WMD), η οποία δεν αμφισβητήθηκε όσο θα έπρεπε, σύμφωνα με την έκθεση του Sir John Chilcot μετά από επταετή έρευνα.
Ο Μπλερ αναγνώρισε ότι μερικές από τις οικογένειες των 179 Βρετανών που σκοτώθηκαν στη σύγκρουση δεν θα μπορούσαν ποτέ να «ξεχάσουν ή να συγχωρήσουν» για αυτό που συνέβη.
Ενώ ο Μπλερ δέχθηκε ότι η έκθεση περιείχε «σοβαρές επικρίσεις», είπε ότι έδειξε ότι το Κοινοβούλιο δεν παραπλανήθηκε, ότι δεν υπήρχε μυστική δέσμευση στον πόλεμο, ότι οι υπηρεσίες δεν ήταν ψευδεπίγραφες και ότι η απόφαση ελήφθη «καλή τη πίστει».
"Μια απόφαση έπρεπε να ληφθεί και έπρεπε να την πάρει ως πρωθυπουργός. Την πήρα, δέχομαι την πλήρη ευθύνη γι 'αυτό".
"Ζητώ με ταπεινοφροσύνη ο βρετανικός λαός να δεχτεί ότι έλαβα αυτή την απόφαση επειδή πίστευα ότι ήταν σωστό με βάση τις πληροφορίες που είχα και την απειλή που αντιλαμβανόμουν και ότι το καθήκον μου ως πρωθυπουργός εκείνη την στιγμή ήταν να κάνω αυτό που νόμιζα ότι ήταν σωστό.
«Σε στιγμές κρίσης όπως εκείνη είναι βαθιά υποχρέωση του κυβερνήτη της χώρας μας να αναλάβει την ευθύνη και να αποφασίσει. Να μην κρύβεται πίσω από την πολιτική, την σκοπιμότητα ή ακόμα και το συναίσθημα, αλλά να αναγνωρίζει το προνόμιο που έχει πάνω από όλα, να να οδηγήσει αυτό το έθνος.
"Αλλά η συνοδεία αυτού του προνομίου, όταν τα συμφέροντα του έθνους μας είναι τόσο εξαιρετικά και διακυβευόμενα, είναι να οδηγήσουμε και όχι να αποφύγουμε, να αποφασίσουμε και να μην αποφύγουμε την απόφαση, να εκπληρώσουμε αυτή την ευθύνη και όχι να την πάψουμε".
Οι οικογένειες ορισμένων από των στρατιωτικών που σκοτώθηκαν στο Ιράκ χαρακτηρίζουν τον πρώην πρωθυπουργό «τρομοκράτη», ενώ ο ηγέτης των Εργατικών Jeremy Corbyn είπε ότι η πολυαναμενόμενη έκθεση του Sir John έκανε σαφές ότι το Κοινοβούλιο είχε παραπλανηθεί και ότι η εισβολή ήταν «μια πράξη της στρατιωτικής επιθετικότητας με βάση ένα ψεύτικο πρόσχημα ".
Ο Sir John ανέφερε στην έκθεση του ότι ήταν η πιο αμφιλεγόμενη στρατιωτική δέσμευση του Ηνωμένου Βασιλείου από το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και ότι ο πόλεμος "κατέληξε άσχημα, με συνέπειες μέχρι σήμερα", .
Δεν έκανε κρίση για το αν η στρατιωτική δράση ήταν νόμιμη, αλλά διαπίστωσε ότι ο τότε γενικός εισαγγελέας Λόρδος Goldsmith αποφάσισε ότι υπήρχε μια νομική βάση, για τη συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου, στην εισβολή υπό την ηγεσία των ΗΠΑ αλλά η απόφαση ελήφθη με τρόπο που ήταν "μακριά από το ικανοποιητικό".
Βασικά ευρήματα στην έκθεση περιελάμβαναν:
- Η υπόθεση του πολέμου παρουσιάστηκε με "βεβαιότητα που δεν δικαιολογείται".
- Βασίστηκε σε «λανθασμένες» πληροφορίες σχετικά με τα υποτιθέμενα όπλα μαζικής καταστροφής (WMD) της χώρας, που δεν αμφισβητήθηκαν όπως έπρεπε ·
- Η χρήση βίας για την απομάκρυνση του δικτάτορα Σαντάμ Χουσεΐν πραγματοποιήθηκε σε μια εποχή που εκείνος δεν ήταν επικείμενη απειλή και με τρόπο που υπονόμευε την εξουσία του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.
- Ο σχεδιασμός για το Ιράκ μετά τη σύγκρουση ήταν "εντελώς ανεπαρκής", με ελλείψεις σε τεθωρακισμένα οχήματα για την προστασία των βρετανικών στρατευμάτων που "δεν έπρεπε να γίνει ανεκτό"
Η έκθεση δεν υποστήριξε ισχυρισμούς ότι ο Μπλερ έκανε συμφωνία "υπογεγραμμένη στο αίμα" για να ανατρέψει τον Σαντάμ σε συνάντηση με τον Τζορτζ Μπους στο ράντσο του στο Crawford, Τέξας, το 2002.
Μία από τις επιστολές που έστειλε ο Τόνι Μπλερ στο George W Bush CREDIT: AP
Αλλά η έκθεση αποκάλυψε ότι τον Ιούλιο εκείνου του έτους - οκτώ μήνες πριν το Κοινοβούλιο εγκρίνει στρατιωτική δράση - ο Πρωθυπουργός είχε δεσμευτεί εγγράφως να στηρίξει τον πρόεδρο των ΗΠΑ για το Ιράκ , λέγοντάς του: «Θα είμαι μαζί σας οτιδήποτε».
Ο Sir John Chilcot παρέδωσε την αναφορά για το Ιράκ έπειτα από επτά χρόνια. Η έρευνα του έδειξε ότι η εισβολή ήταν περιττή, αλλά όχι παράνομη και ότι πόλεμος «δεν ήταν η τελευταία λύση» και τα WMD προφανώς «δεν τον δικαιολογούν». Ο Jeremy Corbyn "απολογήθηκε εκ μέρους του Εργατικού Κόμματος".
Σχετική αρθρογραφία
Επιστολές του Μπλερ προς τον Τζορτζ Μπους που αποκαλύπτουν αμφιβολίες για τον πόλεμο
Συνοπτική παρουσίαση και link για την αναφορά του Sir John
Πηγή telegraph.co.uk